Upcycling en luxemode zetten de industrie op zijn kop

New York - Upcycling: het mag dan klinken als een typisch millennial-fenomeen, maar het gebeurt al langer. Een mooi voorbeeld: het moment waarop Molly Ringwald in ‘’Pretty in Pink’’ de typische 50’s Pepto-Bismol gekleurde polkadotjurk die ze van haar vader kreeg onder handen nam en de decoratieve strikken veranderde in opstaande kragen, waarmee het kledingstuk werd omgetoverd tot een jurk voor het gala. Of als we nog verder teruggaan; toen Scarlett O’Hara haar moeder instructie gaf om de gordijnen te vermaken tot een jurk in ‘’Gone With the Wind.’’ Zij waren al aan het upcyclen zonder zich daarvan bewust te zijn. Dichter bij huis werd het ook gedaan door onze (groot)ouders die op deze manier probeerden geld te besparen, zonder hip of trendy te willen zijn.

Foto: Pretty in Pink screenshot

Het woordenboek omschrijft upcycling als het ‘’hergebruiken (weggegooide objecten of materialen) op een manier die een product oplevert van hogere kwaliteit of waarde dan het origineel.’’ Het is dus anders dan recyclen, waarbij soms materiaal wordt hergebruikt dat eerst uit elkaar moet worden gehaald - bijvoorbeeld in het geval van plastic flessen - om een heel ander product te creëren - zoals een sneaker.

De luxe van upcycling

Maar upcyclen heeft nooit eerder in de ‘’luxe spotlight’’ gestaan. Afgedankte artikelen waren nog nooit zo geliefd als materiaal voor ontwerpers als nu. Na de herfst ‘18 debuutshow van Marine Serre tijdens Paris Fashion Week namen critici de woorden ‘’couture technieken’’ en ‘’wetsuits’’ in de mond in één en dezelfde zin. Serre vult hele warenhuizen met oude t-shirts, vintage sjaals en fleece dekens om deze vervolgens samen te voegen tot onconventionele outfits (ecovriendelijke Futurewear) die meer zijn dan de som van hun onderdelen. Toen Prada en Dries van Noten in recente seizoenen in hun archieven doken, zagen we dat niet als een signaal dat ze geen nieuwe ideeën meer hebben, maar prezen we hen omdat ze oude favorieten opnieuw uit de kast trokken. Voor de herfstcollectie van Missoni kwam de bekende zigzag breisel terug in een gelimiteerde patchwork jas die voor 11.760 dollar (omgerekend zo'n 10.330 euro) over de toonbank gaat en niet zou misstaan met Vetements’s geupcyclede Levi’s die 15 keer zoveel kost als een nieuwe jeans van het label.

Foto: Marine Serre SS18, Catwalkpictures.com

Beperkingen kunnen een stimulans zijn voor creativiteit en zorgen voor vrijheid omdat oude methoden van de hand worden gedaan en de comfortzone wordt verlaten. Jonge ontwerpers dragen op hun schouders de last waar hun voorgangers hen mee hebben opgezadeld en moeten werken vanuit de gedachte dat mode de op één na meest vervuilende industrie is. Het is dus geen verrassing dat modescholen, waaronder het New Yorkse Parsons, Fashion Institute of Technology en Pratt, upcyclen in hun curriculum hebben opgenomen terwijl ze de creatievelingen van morgen onderwijzen. Afgestudeerden zijn na hun opleiding niet alleen bekwaam maar zien ook in welke taak ze moeten vervullen. De internationaal gerespecteerde trendvoorspeller Li Edelkoort zei in een interview met Metropolis eerder dit jaar het volgende: “Aan het begin van de mensheid, was bijna alles gemaakt van textiel, waaronder transport en architectuur. Dat we textiel nu opnieuw omarmen om zijn veelzijdigheid vind ik geweldig; kijk naar vliegtuigen die zijn voorzien van breiwerk en crochet gebouwen. Textiel is en blijft alomtegenwoordig in de 21e eeuw.”

Vraag naar afdankertjes

Fabscrap, een non-profitorganisatie uit Brooklyn, stuurt trucks door heel New York City om restanten en samples op te halen van merken en designer studio’s. Iedereen kan vrijwilliger worden en meehelpen bij het sorteren van de collecties in het warenhuis van de organisatie. Als beloning mogen helpers naar huis met ongeveer 2,5 kilo gratis stof. Onder de helpende handen bevinden zich vaak modestudenten die op deze manier duurzaam kunnen werken én een collectie kunnen realiseren gemaakt van Marc Jacobs’s stoffen die ze normaal niet zouden kunnen betalen. Zo komen oud en nieuw samen op een geheel nieuwe manier.

Upcyclen als de stuwende kracht

In een circulaire economie vormen afdankertjes de brandstof voor de productieketen. Hergebruiken betekent upgraden. Terwijl fans van fast fashion vol verwachting uitkijken naar de Moschino x H&M collectie die binnenkort in de rekken hangt, kijken wij verder vooruit en houden we onze favoriete merken goed in de gaten… Goodwill x Gucci? Oxfam x Oscar de la Renta? Leger des Heils x Supreme?

Door gastredacteur Jackie Mallon, die ook lesgeeft bij diverse modeprogramma’s en de schrijfster is van ‘Silk for the Feed Dogs’, een roman die zich afspeelt in de internationale modeindustrie.

Foto: Marine Serre SS19, Catwalkpictures.com

Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited.com. Vertaling en bewerking: May-Anne Oltmans.